|
"Habt keine Angst! Habt keine Angst!" De Vechtbrug bij Hardenberg opgeblazen
Hardenberg was al snel bezet. De Nederlandse strategie was om in het zicht van de vijand terug te trekken en de ondermijnde bruggen te laten springen. Dat lukte in deze omgeving vrij goed. Ook de Vechtbrug moest er uiteindelijk aan geloven. Ir. H. Brand heeft de schermutselingen hier uitgebreid beschreven in zijn -mooie- boek Die lange morgen in mei . Ooggetuige Mijn vader was hiervan ooggetuige. Hij was toentertijd 18 jaar. In 2008 heeft mijn dochter haar grootvader geïnterviewd over zijn oorlogstijd voor een schoolwerkstuk. Hier volgt een passage uit haar verslag: "Mijn opa was die...
|
'Al snel ging het praatje: "Van Egmond snijdt ze er zo uit"’
'Voor de komst van de eerste dierenarts in Heino was Offenberg de enige met verstand van afkalven van koeien in de buurt. Hij had een praktijkopleiding tot veeverloskundige gehad en beschikte over een soortement vergunning en de instrumenten. Ik heb nog enige jaren met de oude baas samengewerkt. Dat verliep prima. Bij nacht en ontij kon ik geroepen worden omdat er een koe hulp nodig had. Ik heb nog wel boeren ’s nachts aan de deur gehad die mij voor een verlossing kwamen halen omdat ze geen telefoon hadden en de buren die wel telefoon hadden niet uit bed wilden roepen. Als ik erbij werd gero...
|
'Een bijzondere dag'
Het is een mooie zomerse zondagmorgen in augustus 1964. Ons gezin telt dan vijf kinderen. De jongste is drie jaar, ik ben de oudste dochter van achttien. (Over twee jaar zal er nog een kleintje bij komen.) Mamma is in de keuken om koffie in te schenken. Wij wachten vol spanning af want wat is er nog meer voor lekkers vandaag? Alleen op zondag is er iets bijzonders bij de koffie. Plotseling zien we dat een deftige mevrouw en meneer heel langzaam langs ons huis lopen. Mamma loopt naar het raam, ze heeft het koffieblad nog in haar handen en zegt dan: "Dat kan toch niet…, dat is toch niet wa...
|
'Een lange nacht…zonder dag.’ Een schuilplaats voor Harry Hes
Een Cito toets avant la lettre. Zo werd onderzocht of onze kennis en vaardigheden, maar vooral kennis, die werd er toen nog ingestampt, toereikend was om deze heilige hallen met enige kans op succes te kunnen betreden. Die kennis had ik opgedaan op de zevenklassige School I, thans de Parkschool, onder de bezielende leiding van meneer De Jong als hoofd der school. Een groepje van de betere leerlingen van de zesde klas, waaronder ik, was in die winter tijdens de buitenschoolse uurtjes door meester Pon, juf Viehoff en meneer De Jong zelf -voor Frans- klaargestoomd om de zevende klas te kunnen o...
|
|
'Eene zee van jammeren.' Oorzaken en gevolgen van de watersnoodramp van 1825
Wanneer je over de kronkelige dijk van Zwartsluis naar Kuinre rijdt, zie je af en toe aan beide kanten kolken liggen. Deze herinneren eraan dat de dijk in het verleden op die plaatsen is doorbroken. De kolken, al dan niet dichtgegroeid in de loop van der tijd, zijn de meest zichtbare overblijfselen van watersnoodrampen die Noordwest-Overijssel hebben geteisterd. Oorzaken van de overstroming van 1825 De grootste ramp vond plaats op 4 februari 1825. Een noodlottige samenloop van omstandigheden leidde ertoe dat de dijken op vele plaatsen het begaven. In hetzelfde jaar nog schreef Ter Pelkwi...
|
'Schansgrond is goede grond'
Het is een opvallende boerderij aan de weg van Ommen naar Balkbrug. No 4 staat er op de topgevel van het voorhuis geschilderd. Het is één van de laatste hoeven van de oorspronkelijke 21 boerderijen van de Maatschappij van Weldadigheid op de Ommerschans. Bezoekers kunnen er terecht voor informatie over de voormalige landbouwkolonie. De familie Hiemstra heeft hier een biologisch melkveebedrijf. De moderne boerderij telt ruim 110 melkkoeien en twee melkrobots. Het bedrijf ligt op steenworp afstand van de Ommerschans, een militair bolwerk dat 200 jaar geleden door de Maatschappij van Weldadighei...
|
'Twee uur in de wolken.' Een Zwolse ballonvaart in 1886
Nee, bijgaande prachtplaat verscheen niet in de krant, want die deed toen nog niet aan plaatjes. Wel wordt uitvoerig aandacht besteed aan de lancering van de luchtballon Etoile du Nord onder leiding van de aeronaut, de heer Julhes , want het was een geheel Franse onderneming, georganiseerd door de Amsterdamse vestiging (!) van de “Figaro”. Weliswaar is het al 103 jaar geleden, dat Montgolfier in 1783 de eerste luchtballon liet opstijgen, maar de ballonvaart lijkt nog vast in Franse handen te zijn. Het feest vindt 8 augustus 1886 plaats op het Assiesplein (dat volgens de krant toen nog def...
|
0. Tijdlijn + Overzicht van de vensters in de Canon van Borne
Sinds de geschiedenis van Nederland extra aandacht heeft gekregen binnen het Nederlandse onderwijsveld, is het gebruikelijk dat iedere provincie, zelfs iedere stad en ieder dorp, een eigen Canon maakt. Ook in de provincie Overijssel is met dit doel een project opgezet, ondersteund door de besturen van provincie en gemeenten. Wat verstaan we in dit verband onder een Canon? Het is “een chronologische presentatie van essentiële onderdelen van de cultuur en de geschiedenis in maximaal vijftig zogenaamde vensters, die via een concrete persoon, gebeurtenis of kunstuiting uitzicht bieden o...
|
|
01. Boris van Borne-----Vondst van een wolharige mammoet (ca. 34.000 jaar geleden)
Wolharige mammoet De gevonden botten werden meegenomen naar het kantoor van het Waterschap te Almelo en daar werden de deskundigen van het Natuurmuseum in Enschede te hulp geroepen. Het bleek te gaan om een scheenbeen, een opperarmbeen en enkele wervels van een wolharige mammoet van circa 34.000 jaar oud. Koolstofdatering C 14 wees dit uit. De mammoet bleek een jonge mammoet, 10 tot 20 jaar oud met een schofthoogte van 250 tot 275 cm. Een nadere inspectie van de vind-plaats leverde nog eens zeven halswervels, een borstwervel en een voetwortelbeen op. De wervels bleken nauwkeurig op elkaar aa...
|
04. Een lavezbeker-----Romeinse invloeden (0-300 n.C.)
De lavezbeker In 1984 vindt Hans Leuverink bij graafwerkzaamheden op zijn grond op de Aakamp (van de familie Leuverink-Mulders) bij de Bornse beek een zogeheten lavezbeker. Het bekertje is 7 cm hoog en heeft een diameter van 9 cm bij de rand en 6 cm bij de bodem. Een deel van de rand is verdwenen. Het is versierd door middel van twee groeven en is glanzend gepolijst. Het bleek al snel om een zeldzame vondst te gaan. Het voorwerp is gemaakt van lavez, een speksteensoort uit het Alpengebied van Zwitserland en Noord-Italië. De ouderdom van de beker is moeilijker te bepalen. Het zou gaan om e...
|
07. Essen en woeste gronden----- Het oude Twentse boerenbedrijf (ca. 1000)
Het esstelsel In de omgeving van Borne zijn de essen waar de eerste boeren zich permanent vestigden te herkennen aan hun hoge ligging en de bolle vorm. Ze vormen het restant van een landbouwsysteem dat zich vanaf de 11de tot ver in de 19de eeuw in Twente gehandhaafd heeft. Dit systeem van akkerbouw met plaggenbemesting,ook wel esstelsel genoemd, omvatte zowel akkerbouw als veeteelt. De veeteelt was daarbij ondergeschikt aan de akkerbouw.In de 17de eeuw was slechts 8 procent van al het land in Twente ontgonnen. De boerenbedrijven waren meestal klein. In 1600 had een ‘grote’ boer g...
|
10. Weleveld-----Een Twentse havezate (1300)
De heren Van Ruinen In de oudst bewaarde leenakte van 1353 bevestigt Johan (I) van Weleveld door zijn heer Johan (III) van Ruinen te zijn beleend met de Hof to Welvelde en zes andere goederen in Sindron (Zenderen), namelijk Luttik Hulscher, Storksel, Bekman, De Haar, Bartelink en Veldhuis. Hoe de heren van het Drentse Ruinen in het bezit van deze Twentse goederen kwamen, is niet met zekerheid bekend. De heren Van Weleveld Godefridus de Welefelde, genoemd in 1244, is de eerste bekende bezitter van Weleveld. Misschien was zijn dochter getrouwd met Mewekien (Bartholomeus) van Ruinen. Rond 130...
|
|
100 jaar Bello
100 jaar Bello 24 september 1910:
een feestelijke proefrit over de nieuwe spoorlijn van Deventer naar Ommen De spoorlijn Deventer-Ommen
100 jaar geleden verbond een nieuwe spoorlijn Deventer via Raalte en Lemelerveld met Ommen.
De dienstregeling ging in op 1 oktober 1910. In 1935 werd de spoorlijn gesloten en veranderde jaren later in een betonweg. De provinciale weg N348 tussen Ommen en Raalte loopt ook nu nog over het tracé van de voormalige spoorlijn Deventer-Ommen. Herinneringen
Het station is afgebroken, de rails zijn opgebroken en de draaibrug over het kanaal...
|
12 januari 1819 - De conceptie van de kolonie Ommerschans
Willem Jan van Dedem tot den Berg (Zwolle 1776) groeide op op huize "Den Berg" bij Dalfsen. Hij studeerde rechten en ging in 1802 als advocaat aan de slag. In dat jaar touwde hij met Judith van Marle , dochter van Gerrit Willem van Marle , voormalig burgemeester van Zwolle, die drie jaar eerder was overleden in de nasleep van de Bataafsche Revolutie. Beide families, van Dedem en van Marle, hadden veel aandelen in de Marken ten oosten van Nieuwleusen: gemeenschappelijke gronden die ooit toebehoorden aan de boeren die er woonden, maar die hun aandelen van lieverlee hadden verzilverd bij een...
|
14 april 1825 - Op weg naar Parijs
Als bij mijn grootouders het kistje met bidprentjes uit het dressoir werd gehaald, dan kwamen de verhalen los. Ze hadden er denk ik wel honderd of misschien wel tweehonderd. De meeste uit Dedemsvaart en omgeving. Een opvallende naam daarbij was die van Wibier. Dat sprak je uit als Wiebiejee, op z'n frans dus. Mijn oma vertelde dan over vier neven Wibier, die allemaal Dolf als voornaam hadden, vernoemd naar hun grootvader. Om ze uit elkaar te houden hadden ze bijnamen: Dolf van Gabriel, Dikke- of Parapluedolf, Zwarte Dolf en Linkse Dolf, ook wel "de linkse" genoemd. collectie Helmu...
|
15 oktober 1889 - De moord op Zientje Hoogenberk
Duik in je eigen stamboom en je zult je verbazen. Hoe is het mogelijk dat die twee voorouder als enige in zijn gezin de cholera heeft overleefd. Als die voorvader niet gedwongen was te verhuizen dan was hij zijn vrouw nooit tegen gekomen. En.... dan was ik er niet geweest.... De Maatschappij van Weldadigheid is bij uitstek zo'n katalysator waarin mannen en vrouwen uit alle hoeken van de Nederlanden elkaar vonden en een gezin stichtten. Waar de verbazingen voor het nageslacht aan de lopende band werden gegenereerd. Maar hetzelfde lot dat onze voorouders aan elkaar heeft gekop...
|
|
150 jaar spoorlijn en station Wijhe
Bouw van het station In 1865 werd met de aanleg van het traject begonnen. Hiertoe moest de nodige grond worden aangekocht. Een van de eersten die grond verkocht was de Janna Hengeveld weduwe van Bernardus Berends, landbouwer in Wijhe. Zij deed afstand van één bunder, één en zestig roeden en vijfenvijftig ellen voor een bedrag van 8000 gulden. De grond voor het stationsgebied werd gekocht van de baron De Vos van Steenwijk. Om het grind van de IJssel naar het spoor te vervoeren werd een hulpspoor aangelegd dat al snel overbodig was doordat het grind per trein vanaf Rheden kon worden aangev...
|
16 februari 1846 de lange reis naar het vierde gesticht
Vandaag bijna een perfect liefdesverhaal : jongen en meisje leren elkaar kennen in de Ommerschans en worden verliefd. Na hun ontslag trouwen zij en stichten een gezin. En ze leven nog lang en gelukkig. Bijna alles klopt in het verhaal... op het happy end na... Aanleiding voor dit verhaal is een vraag zoals ze zo vaak binnenkomen op bonmama.nl; deze keer van Gerard Dillerop: Goedemiddag de reden dat ik bij uw site terecht kom is gelegen aan het gegeven dat een van mijn voorvaders / Dillerop vanuit Amsterdam zich heeft gevestigd in de gemeente Avereest, daar ook is getrouwd en kinderen heeft...
|
16. Kleigaten in het landschap-----De steenfabrieken (1646)
Zeeklei Voor het bakken van stenen werd klei gebruikt, die in onze streek ooit in de bodem is achtergelaten door de zee, en door de gletsjers achtergelaten keileem. De kust lag toen tot ver in Duitsland. De keileem was eenvoudig te vinden. Als er sneeuw was gevallen, bleef dat het langst liggen waar klei zat. Boeren met klei in de grond hadden vaak een veldoven, waarmee ze in de wintertijd stenen bakten. Na 1800 nam de vraag naar bakstenen toe door opkomst van de industrie. In 1858 werd de ringoven uitgevonden, waarmee de productiecapaciteit kon worden opgevoerd van 10.000 stenen per jaar naar...
|
17 december 1833 - Gij zijt alle schelmen en afzetters
Joannes Evangeliste Blatter . Zijn wieg stond in 1786 in de plaats Uttenhofen in het Zwarte Woud, op anderhalve kilometer van de Zwitserse grens. In het boek " De Bedelaarskolonie " citeert Wil Schackmann uit het familieonderzoek van nazaat Frans Blatter. We lezen dat Blatter in 1809 met de Rheinische Bundesdivison in Spanje vecht tegen de Spaanse guerilla's. Omstreeks 1812 zou hij daar gedeserteerd zijn, waarna hij in handen viel van de Engelse troepen, die hem als krijgsgevangene meenamen naar Engeland. Daar werd hij als John Blatter ingelijfd bij het King's Ger...
|
|
1771-1772 Aanleg van de Twickelervaart
Door Jan ten Hove.
In de jaren 1771-1772 wordt op initiatief van de eigenaar van huis Twickel, de ondernemende Carel Georg van Wassenaer Obdam, de Twickelervaart gegraven. Hij betaalt alle kosten uit eigen zak. Het kanaal mondt bij het dorpje Enter in de Regge uit en moet Delden en omgeving een goede vaarverbinding met Zwolle geven. De zusters Swanida en Gerhardina Borgerink, die een schippersherberg annex overlaadplaats in Enter bezitten, verzetten zich heftig tegen de aanleg. Zij vrezen dat de nieuwe verbinding hen brodeloos zal maken. De dames huren zelfs arbeiders in om het uitgegraven za...
|
18 april 1843 - Een zwart schaap met blauw bloed
In de familie van mijn moeder, Ria Froeling , was de naam Otterbein niet onbekend. Mijn overgrootvader Adolf Daniel Froeling had een broer, "de kolonel" die in Maastricht woonde. Dat was de deftige kant van de familie en Otterbein had er iets mee te maken. Dat was waarschijnlijk adelijk voorgeslacht. In de kartonnen doos met foto's en bidprentjes bij mijn ouders zat ook het bidprentje van de Kolonel. bonmama.nl - bidprentje van kolonel Froeling Als het formaat van de snor een maat voor voornaamheid is, dan moet de kolonel een belangrijk man geweest...
|
18. Huiswevers en fabrikeurs-----Vroege textielnijverheid (ca. 1675)
Tachtigjarige Oorlog Twente heeft zwaar te lijden gehad van de Tachtigjarige Oorlog. De troepen opereerden vanuit Oldenzaal, dat in de periode 15681626 afwisselend door de strijdende partijen was bezet, totdat de Spanjaarden in 1626 definitief werden verdreven. De Spaanse – en ook de Nederlandse soldaten – kregen hun soldij vaak niet op tijd. Ze plunderden dan de wijde omgeving rond Oldenzaal, op zoek naar eten. Ze roofden het vee. staken boerderijen in brand en namen de boeren gevangen. De gegijzelden kwamen pas weer vrij als er hoge losprijs was betaald, die vaak door de hele buu...
|
1859 - De eerste niet-blanke burgemeester van Nederland
De kleurling Adolf Willem Storm van ’s Gravesande wordt met ingang van 15 april 1859 burgemeester van de uitgestrekte plattelandsgemeente Lonneker. De eerste niet-blanke burgervader van ons land is in 1817 geboren in de voormalige Nederlandse kolonie Demerara, die vandaag de dag in Guyana ligt. Zijn vader, de plantagehouder Cornelis Gerard Storm van ’s Gravesande, leeft hier samen met een inheemse vrouw. Na de dood van zijn vader haalt een tante Adolf Willem op negenjarige leeftijd samen met twee oudere broers naar Nederland. Hij groeit op in de omgeving van Deventer. Later vestigt hij zich ...
|