image/svg+xml

De landbouwwinterschool

Verhaal

De landbouwwinterschool

Plaatje bij verhaal: foto2.jpg

De Landbouwwinterschool, een verhaal uit ons kwartaalblad "Oet de Boerschopn" Herfst 2012 en geschreven door Gerrit Welberg

De landbouwwinterschool

Het Landbouwonderwijs is in Nederland vreemd genoeg maar langzaam van de grond gekomen. Men ging er aanvankelijk van uit dat het niet zinvol was om wetenschappelijke principes toe te passen op een zo ervaringsgericht beroepsveld als de landbouw. Wel werd er reeds in 1786 door J.F. Muller op gewezen dat het vooral de taak van predikanten en onderwijzers was om landbouwers deze wetenschappelijke kennis bij te brengen. Het duurde echter nog tot 1815 voordat enkele universiteiten het vak landhuishoudkunde invoerden. Het volgen van dit vak werd ook prompt verplicht gesteld voor de studenten theologie. Van hen werd immers verwacht dat zij de kennis en status hadden om deze kennis over te brengen.

Het begin van de landbouwwinterschool in Hasselo


Op 14 maart 1914 stond bovenstaand bericht in de Twentsche Courant Hieruit blijkt dat al in 1914 verschillende mensen uit Hasselo en Klein Driene een landbouwwintercursus met succes hebben gevolgd. Sinds 1893 werd op landbouwwinterscholen middelbaar onderwijs gegeven voor toekomstige boeren. De minimum leeftijd was 16 jaar en de cursus duurde twee winters. De toevoeging ‘winterschool’ was niet overbodig omdat de leerlingen, zo wordt gezegd, in de zomer met geen stok in de schoolbanken waren te krijgen. En dat is begrijpelijk want de zomerdag kon men de mensen op de boerderij niet missen.
Het onderwijs werd gegeven door academici en enkele met zorg gekozen landbouwonderwijzers. Mede doordat men in het algemeen een toelatingsexamen moest afleggen voordat men op een landbouwwinterschool werd toegelaten konden deze scholen alleen gevolgd worden door boerenzoons met iets meer dan normale intelligentie. Van de personen, die in 1954 op een landbouwwinterschool kwamen had slechts 3 % alleen lagere school en voortgezet lager onderwijs gevolgd. Ruim een derde deel was op een ULO, HBS, e.d. geweest, waarvan de helft minstens een ULO-diploma had gehaald.
De jongens die in het berichtje genoemd worden hebben volgens de aanvullende notitie in 1914 examen gedaan. Omdat de Rijkslandbouwwinterschool in Hengelo pas in 1917 is geopend zullen deze jongens wel geschoold zijn door meester Molendijk die immers een akte landbouwkunde L.O. bezat. Het bericht verwijst immers ook naar Hasselo.
Gerrit Welberg

 

Bronnen: Ir. A.W. van den Ban, Boer en landbouwonderwijs; De landbouwkundige ontwikkeling van de Nederlandse boeren; Bulletin nr. 6. Afdeling sociologie en sociografie van de Landbouwhogeschool Wageningen 1957; Annie Kamphuis-Aarninkhof, ‘De Hasselose school’ in ‘Oet de Boerschopn’ nr. 119

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.