image/svg+xml

"Geef me een centje, dan ga ik weer voorbij." Foekepotten in Vilsteren

Verhaal

"Geef me een centje, dan ga ik weer voorbij." Foekepotten in Vilsteren

Plaatje bij verhaal: foekepotten20vilsteren2.JPG

"Foekepotterij, foekepotterij, geef mij een centje dan ga ik weer voorbij. Ik heb geen geld om brood te kopen, daarom moet ik foekepotte lopen", klinkt het op de dinsdag na carnaval door de straten van Vilsteren. Zodra om drie uur de school uit is snellen de kinderen naar huis om zich te verkleden, waarna ze in groepjes de deuren bij langs gaan. Veelal verlegen en zacht zingen de kinderen het liedje. Vervolgens grabbelen ze enthousiast in de toegestoken snoeptrommel, waarna ze het gekozen lekkernij in een met snoep gevulde plastic zak laten glijden.

Prins en prinses

Ook bij het huis van Ineke Rietman is het een komen en gaan van zingende kinderen. Vrolijk biedt Ineke de kinderen na het zingen wat lekkers aan, waarna de kinderen vlug naar de volgende deur rennen om nog meer snoep te verzamelen. “Dat jongetje is de zoon van prins carnaval, weet Ineke over een jong dorpsgenootje te vertellen. Ook prinses Roos Grandioos de Laatste doet samen met haar twee adjudanten mee met het Foekepotten. Dochter Joyce Rietman is een jaar of twintig geleden ook prinses geweest. “Het meest bijzondere vond ik het om samen met de prins zieke mensen te bezoeken”, weet Joyce zich nog uit die tijd te herinneren.

Vastenperiode

“Na de Foekepotterij begint de vastenperiode”, vertelt Ineke Rietman. “In mijn kindertijd betekende dit dat je alles wat je met het foekepotten had opgehaald in een trommeltje moest doen. Pas veertig dagen later, wanneer de vastentijd met Pasen eindigt, mocht je de lekkernijen opeten. Een heel enkel keertje mocht ik op een zondag iets uit het trommeltje halen”, aldus Rietman. "Tegenwoordig wordt er niet meer zoveel aan het vasten gedaan", zegt Rietman. "De kinderen eten van het snoep zoals het uitkomt."

Foekepot

Het instrument waaraan het foekepotten zijn naam dankt speelt bij het foekepotten geen rol meer. Kinderen kennen dit oude volksinstrument niet meer. Het bestaat uit een aardewerken pot waaroverheen een varkensblaas gespannen is en die een brommend geluid voortbrengt wanneer een door het midden van de blaas gestoken rietje of stokje heen en weer wordt bewogen. Tot in de jaren zestig van de twintigste eeuw liepen kinderen in Vilsteren nog wel met de foekepot langs de deuren. ’Zelf liep ik als kind nog met een foekepot”, vertelt Ineke. ‘Mijn oudste dochter heeft begin jaren tachtig nog een foekepot gebruikt. Mijn jongste dochter niet meer. Tegenwoordig weet niemand meer hoe je een foekepot moet maken. Met het verdwijnen van die kennis verdwijnt de traditie ook. Dat is best jammer.”

Fris met bitterballen

Ruim anderhalf uur hebben de kinderen de tijd om zoveel mogelijk snoepgoed en ander lekkers aan de deur te scoren. Als de klok half vijf slaat, snellen de kinderen naar het Parochiehuis voor een officiële afsluiting van het carnaval en om aan hun met snoep gevulde buikjes een glas fris en bitterbal toe te voegen.
 

Wanneer:
Vastenavond
Locatie:
Vilsteren

Auteur:Elleke Steenbergen
Trefwoorden:Feesten, Foekepotten, Project Streekcultuur, Tradities
Locatie:Ommen gemeente
Thema's:Feesten

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.