image/svg+xml

De Zwolse Gemeentereiniging in 1917

Verhaal

De Zwolse Gemeentereiniging in 1917

Plaatje bij verhaal: nl-zlhco_1214_fd021191.jpg

Anno 2017 is de Zwollenaar goed getraind in het scheiden van afval en weet hij precies op welke dag welke container uit zijn uitgebreide assortiment  naar bepaalde verzamelpunten moet worden gekard. Daar staat dan een keurig rijtje, waarvan de inhoud door een snelle vuilniswagen met een elegante zwaai aan boord genomen wordt. Het is een goed geolied systeem, waar dan ook ruimschoots reinigingsrechten voor dienen te worden betaald.

Honderd jaar geleden was dat wel anders. Om te beginnen was alles gratis. En dan hoefde je je afval ook niet eens volgens allerlei onduidelijke richtlijnen over een indrukwekkend aantal vuilnisbakken te verdelen, het was allemaal één pot nat. Volgens welk schema het vuilnis opgehaald werd, was blijkbaar volstrekt onduidelijk. Bij vele personen werd elken dag, bij andere één- of tweemaal per week, bij weer een andere categorie des Zaterdags, zelfs tweemaal het vuil opgehaald. Onoverzichtelijk; hoe die wijkindeling er uit zag, staat er helaas in de krant niet bij. Wel wordt er een heel nieuw systeem aangekondigd, en dat was wel nodig ook. Want het verzamelen van het afval vindt nog plaats met handwagentjes, een vrij kostbare geschiedenis. Grotere vuilniswagens moesten er komen, hoe groter, hoe goedkoper, en dan kon je er ook beter toezicht op houden.

Zo komt er in het voorjaar van 1917 een geheel nieuwe regeling: een regelmatige gratis-ophaaldienst om den anderen dag, die vóór 12 uur ’s middags is afgeloopen. Na de middagpauze was er dan ruimschoots tijd voor straatveegwerk en riolendienst. Mocht dit nieuwe systeem de Zwollenaar niet goed uitkomen, dan valt er altijd wel een mouw aan te passen: Ziet men zich gaarne op andere tijden dan de bepaalde van afvalstoffen ontlast, dan kan zulks heel goed in den namiddag, doch dan tegen vergoeding van de vervoerkosten en in nader overleg met den directeur. Dat dan weer niet op zaterdagmiddag, want dan moet de stad vóór den Zondag terdege worden schoongeboend.

Het lijkt een heel aardig (en nog steeds uiterst goedkoop) systeem, maar er zijn wel een paar voorwaarden aan verbonden. Uniforme containers zijn er nog niet, dus moet de bevolking er aan herinnerd worden, dat de bakken en emmers van door één man te hanteeren vorm en afmeting behooren te zijn. Begrijpelijk, maar er blijkt ook uit, dat nog lang niet iedereen zelf met zijn vuilnisbakken ging lopen sjouwen om ze aan de weg te zetten. Dus is de volgende richtlijn hoogst noodzakelijk, maar uit het perspectief van honderd jaar later ronduit verbijsterend: Een vlug werkende ophaaldienst kan alleen dan slagen, wanneer de werklieden door de ingezetenen niet onnoodig worden opgehouden voor het van achter de huizen weghalen van de bakken e.d., waardoor zoo’n kar soms minuten lang voor een woning onbeheerd moet wachten. Dat waren nog eens tijden! Vuilnismannen, die precies wisten waar jij je enorme afvalbak in je achtertuin of in je schuurtje had staan, en die dan ook nog eens keurig heen en weer sjouwden. Maar dat is nu meteen afgelopen, iedereen moet zijn vuilnis zelf aan de kant van de weg afhaalklaar zetten. En dat geeft meteen aanleiding tot een volgende richtlijn, die dan weer de brug slaat naar honderd jaar later – want het probleem is onverminderd actueel  èn ergerlijk: Het gemakshalve buiten zetten van vuilnisbakken reeds in den avond vóór den dag waarop het vuil wordt verzameld en het te lang buiten laten staan van reeds geledigde vuilnisbakken is in strijd met art.7 Hoofdstuk II van de Alg. verordening van Politie hier ter stede.

Die mooie nieuwe regeling mocht dan honderd jaar geleden gratis zijn, dat kon alleen maar op voorwaarde, dat de ingezetenen zoo veel mogelijk hun medewerking verleenen. Anders moeten ze maar reinigingsrechten betalen!

Auteur:Sjaak Onderdelinden
Trefwoorden:Gemeentereiniging, Gemeentereinigingsbedrijven; Vuilniswagen, In dienst van de stad
Periode:1917
Locatie:Zwolle
Thema's:In dienst van de stad

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.