image/svg+xml

Beroepskeuze voor meisjes (een verhaal van 100 jaar geleden uit de Zwolsche Courant)

Verhaal

Beroepskeuze voor meisjes (een verhaal van 100 jaar geleden uit de Zwolsche Courant)

Plaatje bij verhaal: knipsel_17.jpg

Beroepskeuze voor meisjes (een verhaal van 100 jaar geleden uit de Zwolsche Courant)

Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid. Dat is vandaag de dag een vanzelfsprekendheid, een mooi resultaat van de emancipatie. Begrijpelijkerwijs was men honderd jaar geleden nog niet zo ver, nog steeds moet zelfs het vrouwenkiesrecht bevochten worden. Maar er zit beweging in. De afd. Zwolle van den Nederl. Bond voor Vrouwenkiesrecht belegt op 25 oktober 1915 een voorlichtingsbijeenkomst over Beroepskeuze voor Meisjes, een eerste activiteit na een langdurige pauze vanwege de Grote Oorlog – de dames hadden ondertussen veel vrijwilligerswerk gedaan, maar vonden het nu gepast, hun belangen weer eens duidelijk te uiten.

Uit de Randstad is mevrouw Jonker-Westerveld overgekomen om er voor te pleiten dat meisjes een beroep kiezen. In ongeëmancipeerde tijden had de patriarchale wereldorde er wel voor gezorgd dat beroepskeuze voor meisjes niet aan de orde was – het enige recht voor vrouwen was, zoals bekend, het aanrecht. Interessant is de argumentatie van mw. Jonker, waarom dat zou moeten veranderen. Ze begint niet met de aanleg of de ambitie, die jonge meisjes naar een goede keuze zouden kunnen leiden, neen, hoofdargument is de economische noodzaak. De gebeurtenissen van den laatsten tijd, die zoovele vrouwen hiertoe noodzaakten, hebben wel geleerd, hoezeer wij te zorgen hebben dat onze kinderen, ook de meisjes, hun brood kunnen verdienen. Geen psychologische of pedagogische wenselijkheid, geen zweverig idealisme, maar recht op en neder realisme, ook al heeft spreekster daar afschrikwekkende voorbeelden voor nodig: in oorlogstijd kan een dame maar al te licht weduwe worden, en dan moet ze wel.

Er is bovendien nog, zoals de krant spreekster citeert, ook een ethische reden aan te wijzen, waarom onze meisjes een vakopleiding behoeven. Voor meisjes is het verbeuzelen van de beste jaren van haar leven zeer gevaarlijk. Hier kun je haast bij elk woord nadere opheldering vragen, hier faalt de samenvatting van de krant, want de spreekster heeft wel degelijk voorbeelden van die gevaren gegeven – het verslag zwijgt er echter discreet over.

Het uitoefenen van liefdadig werk, het volgen van een kookcursus e.d. is niet voldoende om de dagen onzer meisjes nuttig te vullen. Heel goed, en actueel, is het pleidooi, school- en beroepskeuze dichter naar elkaar toe te brengen. Waar kinderen al met 10 jaar tot een schoolkeuze, in de regel door de ouders gestuurd, verplicht worden, kan dat zomaar een beroepskeuze, die eerder rond de zestien plaats vindt, lelijk in de weg zitten. Naast dit moderne inzicht is spreekster soms ook verrassend traditioneel, om niet te zeggen ouderwets: Niet vergeten moet worden, dat onze meisjes de aanstaande moeders zijn – eenige huishoudelijke bezigheden moeten door de meisjes steeds verricht en geleerd worden. Het zou zomaar kunnen, dat deze accentuering eerder van de samenvattende journalist dan van mevrouw Jonker afkomstig is…

Volgt een lange opsomming van aanbevolen beroepen, allerlei soorten onderwijzeressen en ambtenaressen. In het hogere opleidingssegment wordt spreekster enigszins voorzichtig: Een langere tijd eischt de opleiding tot meester in de rechten. Er is echter in ons land nog geen enkele mr. In de rechten die als advocaat haar brood verdient. ’t Blijft een luxe-opleiding. Zonder een oordeel te willen geven over het luxueuze karakter van de rechtenstudie, mag wel vastgesteld worden dat de loop der tijden en der emancipatie de voorzichtige beschouwingen van mevrouw Jonker niet alleen ingehaald, maar ook ver achter zich gelaten heeft. Zowel advocatuur als rechterlijke macht zijn tegenwoordig voor een flink deel in vrouwenhanden. Mevrouw Jonker wil meisjes liever als dokter, tandarts en apothekeres. Dat kan natuurlijk ook.

Titelfoto: De naaiklas van de huishoudschool in Goor, 1955. (Historisch Goor)

Auteur:Sjaak Onderdelinden
Trefwoorden:Vrouwenkiesrecht, Beroepskeuze, Onderwijs Overijssel
Thema's:Verdwenen beroepen in Overijssel, Honderd jaar geleden in de Zwolsche Courant, 'De scholen zijn weer begonnen.' Onderwijs in Overijssel

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.