|
Bevrijding
In het voorjaar van 1945 naderden de geallieerde troepen Overijssel. Op 1 april werd Haaksbergen als eerste plaats in de provincie bevrijd. De Duitsers hadden achter het Twentekanaal en rondom Deventer een verdedigingslinie opgetrokken. Na hevige gevechten wisten de overwegend Canadese soldaten de Duitse verdediging te breken. Pas op 10 april werd Deventer bevrijd. Daarna vorderde de opmars redelijk voorspoedig, al had de strijd veel schade en slachtoffers tot gevolg. Op 20 april werd Hasselt als laatste plaats in Overijssel bevrijd. Lees hier over de bevrijding van Overijssel
|
Collaboratie
Tijdens de bezetting hielpen sommige Nederlanders de nazi`s. Zij waren aanhangers van de NSB, of van andere Duitsgezinde organisaties. Deze collaborateurs verleenden allerlei hand- en spandiensten en waren soms nog actiever in de jodenvervolging en bestrijding van het verzet dan de Duitsers. Door de rest van de bevolking werden ze met de nek aangekeken. Lees hier over de collaboratie in Overijssel.
|
Dagelijks leven
Voor veel Nederlanders die niet door de Duitse bezetter vervolgd werden, ging het leven na mei 1940 in menig opzicht lange tijd gewoon door. Toch waren de veranderingen in het dagelijks leven onmiskenbaar. Aanvankelijk maakte Nederland nog een periode van ongekende economische bloei door, maar de bezetting en de blokkade van de geallieerde mogendheden leidde al spoedig tot schaarste en gebrek. Lees hier over de invloed van de oorlog op het dagelijks leven in de provincie.
|
Duitse bezetting
Vanaf het begin van de oorlog kreeg Nederland en Overijssel te maken met allerlei Duitse bezettingsmaatregelen. Probeerden de Duitsers de Nederlandse bevolking aanvankelijk nog geleidelijk te nazificeren, al snel hanteerden ze steeds meer de harde hand. Lees hier over de meidagen van 1940 en over de directe gevolgen van de Duitse bezetting.
|
|
Expeditie Vrijheid
Ga mee op ontdekkingstocht In Expeditie Vrijheid ontdekken kinderen de verhalen van de oorlog en de betekenis van vrijheid in hun eigen buurt. Zo krijgt de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog betekenis. 75 jaar vrijheid in Overijssel In 2019 en 2020 herdenken we de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar geleden.Vanaf 1 januari 2020 kunnen groep 7 en 8 aan de slag met nieuw lesmateriaal, dat speciaal voor scholen in Overijssel ontwikkeld is. Expeditie Vrijheid heeft dankzij de samenwerking met tien partnerscholen drie uitgangspunten vastgesteld: methodevervangend werken, omge... Verhaal Expeditie Vrijheid |
Film: Oorlog in Overijssel
In 1990 verscheen de film Oorlog in Overijssel, gemaakt door Ronron Audiovisuals uit Zwolle, op basis van het op dat moment beschikbare beeldmateriaal. Op vrijdag 10 april 2015 is een geheel vernieuwde versie van deze film in première gegaan in het Internationaal Oorlogsmuseum in Nijverdal. De nieuwe versie is uitgebreid met 15 minuten nieuw beeldmateriaal, dat in de tussenliggende 25 jaar is opgedoken, en geheel voorzien van nieuw commentaar en aanvullende muziek. De film toont aan de hand van authentieke, veelal amateurbeelden hoe de Tweede Wereldoorlog in Overijssel is verlopen. In het... Verhaal Film: Oorlog in Overijssel |
Luchtoorlog
Overijssel lag precies op de lijn van de bombardementsvluchten die de geallieerden op Duitse industriesteden uitvoerden. Menig vliegtuig werd boven de provincie neergehaald. Vanuit vliegveld Twente bestreden de Duitsers de geallieerde bommenwerpers. De geallieerden hadden het ook regelmatig voorzien op strategische locaties op Overijssels grondgebied, met alle gevolgen van dien. Eind 1944 kozen de Duitsers Overijssel uit als lanceringsgebied voor hun Vergeldingswapens V-1 en V-2. Lees hier meer over de luchtoorlog boven Overijssel.
|
Na de oorlog
Na de oorlog werden in sommige plaatsen NSB'ers en andere (vermeende) landverraders door het dorp of de stad geleid en daarna gevangen gezet. Van veel Nederlandse meisjes die een relatie aangegaan waren met Duitse soldaten werd het hoofd kaalgeschoren. Tegelijkertijd keerden overlevenden uit de concentratiekampen geleidelijk weer terug. De oorlog had diepe wonden geslagen en veel mensen wilden de verschrikkingen die ze hadden meegemaakt snel achter zich laten. Het land moest weer worden opgebouwd. Lees hier hoe Overijssel na de oorlog de draad weer probeerde op te pakken.
|
|
Toevluchtsoord
Gedurende de oorlog bood Overijssel plaats aan talloze onderduikers. De bevolking en lokale verzetsgroepen boden hulp aan ondergedoken joden en niet-joden. Duizenden arbeiders werkten tot de grote razzia van november 1944 in de drooggelegde Noordoostpolder, die indertijd bij Overijssel hoorde en het Nederlands Onderduikers Paradijs werd genoemd. Aan het einde van de oorlog kreeg Overijssel bovendien te maken met evacués en vluchtelingen uit de zwaarbevochten zuidelijke delen van het land en met voedselzoekers uit het hongerige westen. Lees hier over Overijssel als toevluchtsoord.
|
Vervolging
Na de Duitse inval begon al snel de vervolging van verschillende bevolkingsgroepen, waarvan de joden de grootste groep vormde. Zij verloren hun werk en spaargeld. In winkels, bioscopen, parken en cafés hingen bordjes met de tekst: "Verboden voor Joden". Ook moesten ze een gele jodenster op hun jas dragen. Vanaf september 1942 voerden de Duitsers de Overijsselse Joden naar concentratiekampen af. Na de bevrijding bleek dat bijna niemand van hen de oorlog overleefd had. Lees hier over de vervolging van joden in Overijssel.
|
Verzet
Vanaf 1942 nam de ontevredenheid onder de bevolking over de bezetting toe. Vooral de verplichte tewerkstelling in Duitsland, de Arbeitseinsatz, zette kwaad bloed. De oproep aan alle voormalige soldaten van het Nederlandse leger zich te melden voor de Arbeitseinsatz was het begin van de landelijke april-mei staking van 1943, die ook in Overijssel veel weerklank vond. Veel opgeroepen mannen besloten onder te duiken. Het verzetswerk in Overijssel richtte zich primair op hulpverlening aan dergelijke onderduikers en op de hulp aan joden. Lees hier over het verzet in Overijssel.
|
Vóór de oorlog
De Tweede Wereldoorlog kende een lange aanloop met allerlei internationale politieke ontwikkelingen, zoals de nasleep van de Eerste Wereldoorlog, de crisisjaren en het opkomende fascisme en nationaal-socialisme. Nederland mobiliseerde het leger toen Engeland en Frankrijk in september 1939 Duitsland de oorlog verklaarden. Na de Duitse inval op 10 mei 1940 raakte ons land pas echt bij de strijd betrokken. Lees hier hoe de periode vóór de oorlog in Overijssel werd beleefd.
|
