image/svg+xml

De krant en de brug (een artikel van 100 jaar geleden uit de Zwolsche Courant)

Verhaal

De krant en de brug (een artikel van 100 jaar geleden uit de Zwolsche Courant)

Plaatje bij verhaal: afbeelding_47.jpg

De krant en de brug (een artikel van 100 jaar geleden uit de Zwolsche Courant)

Op 5 juni 1915 deelt de krant mee, dat ze de eerbiedwaardige leeftijd van honderdvijfentwintig jaar heeft bereikt. Enig rekenwerk leert dat ze dus voor het eerst verscheen in 1790. 

De krant en de brug

 

Honderd jaar geleden in de Zwolsche Courant

 

 

Op 5 juni 1915 deelt de krant mee, dat ze de eerbiedwaardige leeftijd van honderdvijfentwintig jaar heeft bereikt. Enig rekenwerk leert dat ze dus voor het eerst verscheen in 1790. Dat waren opwindende tijden! Alleen gebeurde alles in Overijssel wat later dan in de grote steden van het Westen. Begonnen als Overijsselsche Courant  duurde het vijf jaar, voor het revolutionaire geweld tot de kolommen doordrong. Toen werd aan de titel programmatisch toegevoegd: Vrijheid, Gelijkheid, Broederschaphet eerste jaar der Bataafsche vrijheid. Maar dat was niet genoeg. Het volk wilde meer. De Provisionele Representanten des Zwolschen Volks maakten er de Zwolsche Courant van. Zo zagen de uitlopers van de Franse revolutie er bij ons tamelijk onschuldig uit – maar daar bleef het niet bij. In 1811 werd Nederland bij Frankrijk ingelijfd en toen werd de krant tweetalig! Gazette de Zwolle: Zwolsche Courant. En de indeling in provincies werd vervangen door Franse departementen. Toen moest de krant verplicht gaan heten: Gazette du département des bouches de l’Issel: Courant van het departement der monden van den IJssel. Geen erg aantrekkelijke naam, maar gelukkig gold die maar kort. In november 1813 was voor Zwolle de Franse bezetting voorbij en na wat kleinere naams- en vormveranderingen waren we in 1814 weer terug bij het begin: Overijsselsche Courant. Restauratie heet dat.

 

 

Tot 1845 bleef men met die naam tevreden, toen kwam de vernieuwing  die het daarna het langst heeft volgehouden: Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant , met provinciaal èn stedelijk wapen aan de kop. Het begrip “dagblad” was toen nog niet bekend, tot 1869 verscheen de krant drie keer per week. De verdubbeling in dat jaar vergde veel van de lezers, het regende protesten: Driemaal in de week, dat kon, maar IEDEREN AVOND een courant te moeten lezen, dat was wel wat veel gevergd, naar veler oordeel. In 2015, nu de dagbladen het zo moeilijk hebben, zouden we dat argument nog wel kunnen begrijpen, als de verdubbeling ook voor de prijs zou gelden. Maar nee, van 1 juli 1869 af verscheen de courant als dagblad met behoud van den ouden prijs. Wij mogen nog wel even vermelden dat de prijs sedert dien tijd nog daalde, niettegenstaande de courant sterk in omvang – door meer bladen of bijvoegsels – toenam. En waarschijnlijk ook het aantal advertenties.

 

 

Verleden, heden en toekomst – voor een krant gaat het toch voornamelijk om het heden. Nu ja, het verleden van gisteren is misschien wel het belangrijkste. Het verleden van de oprichting was nogal een verplicht nummer, het vooruitkijken naar de toekomst inspireert de krant tot lolligheid als het gaat om de middeleeuwse verkeersverbinding met het Westen: het Katerveer. Zal er dan eindelijk een kink in den kabel komen van de pont doordat er geen kink meer in den kabel komt voor de plannen tot overbrugging van den IJssel?  Aldus verzucht de krant op 5 juni 1915, als de plannen van Ir. Lely voor die IJsselbrug nog maar steeds niet uitgevoerd worden – de financiering is nog niet rond. Dus zijn er nog meer grappenmakers. Er is een tentoonstelling van de P.O.N.T. (Provinciale Overijsselsche Nijverheids-Tentoonstelling) en bij de opening daarvan wil de afgevaardigde voor de Tweede Kamer voor ons district (Nederland kende honderd jaar geleden dus een districtenstelsel!) wel even de te verwachten woordspeligheden uitspreken: “Moge deze P.O.N.T. er toe bijdragen dat Zwolle spoedig verlost wordt van zijn pont en in het bezit gesteld wordt van een pont” (’t Fransche woord voor brug) . De toevoeging tussen haakjes natuurlijk als service van de redactie voor minder geschoolde lezertjes. Maar hoewel de financiering van de IJsselbrug goede vorderingen maakte en de krant met feestelijke opening in 1919 rekende, bleek die toekomstvisie toch nog een heel decennium te optimistisch.

 

Sjaak Onderdelinden

Trefwoorden:IJsselbrug, Zwolsche Courant
Thema's:Honderd jaar geleden in de Zwolsche Courant

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.