image/svg+xml

Een nieuw vrouwenblad (honderd jaar geleden in de Zwolsche Courant)

Verhaal

Een nieuw vrouwenblad (honderd jaar geleden in de Zwolsche Courant)

Plaatje bij verhaal: x494y523imgnl-zlhco_1214_collectie_everaarts_fd0345123333.jpg

Een nieuw vrouwenblad (honderd jaar geleden in de Zwolsche Courant)

De redactie van de Zwolsche dacht nog wel te maken te hebben met een reclameboekje, maar op het tweede gezicht was het het eerste exemplaar van een nieuw maandblad: Zij. De titel maakt geen geheim van de doelgroep, al valt daar direct al de eerste kanttekening bij te maken: vrouwelijk enkelvoud of vrouwelijk én mannelijk meervoud?

Na beoordeling van het hele nummer is de redactie wel tot enig reclamewerk bereid. Dat het voor de dames een prettige verzameling verstrooiende en informatieve stukken is, mag voor een damesblad niet verbazen, al wordt het oordeel wel erg dwingend uitgesproken: De behandelde onderwerpen zijn alle van dien aard, dat ze een vrouw belang móeten inboezemen. Maar daar blijft het niet bij: Ook de heren der schepping mogen zich aangesproken voelen: Ook voor mannen zal het een verkwikking zijn, na een ingespannen of saaien arbeid, den geest te verpoozen in deze lichte, luchtige, los geschreven lectuur, die voor hen niet alledaagsch en daardoor bizonder frisch is. Deze mededeling is niet bepaald vrij van het neerbuigende toontje, waarmee mannelijk chauvinisme zich boven het dienstbare vrouwendom meent te mogen verheffen. Enfin, het zal wel goed bedoeld zijn.

Angst voor saaiheid

Goede bedoelingen zijn er natuurlijk ook bij de redactie van Zij. Zoals het hoort bij een eerste aflevering, is er een voorbericht van de hoofdredactrice, waarin de doelstellingen en de doelgroep nader omschreven worden. De missie van het nieuwe tijdschrift is eenvoudig genoeg: Goede, gewone, ontspannende, nuttige maar niet te nuttige (immers zo na aan verveling) lectuur verschaffen voor “vrouwen”. Aardig, dat honderd jaar geleden de angst voor saaiheid ook al op de loer lag. En verder verdient elk genoemd begrip nadere definitie…

Dat gebeurt dan ook in datzelfde inleidende hoofdredactionele commentaar. Om te beginnen met het woord “vrouwen”: Niet voor “dames” alleen, niet voor “intellectueelen” alleen, voor allen. Daar zal ook een commercieel belang mee gediend zijn, je moet tenslotte de doelgroep voor een tijdschrift niet te klein maken, maar interessanter is het klassenkarakter van deze opmerking. Extra interessant in een tijd die steeds meer werk maakt van klassentegenstellingen.

Klassentegenstellingen

Waar tegenwoordig het dodelijkste scheldwoord “de elite” is, waren dat honderd jaar geleden blijkbaar nog “de intellectuelen”. En bovendien mochten bij lange na niet alle vrouwen als “dames” gelden. Het aardige van het blad Zij is nu, dat het de klassentegenstellingen (overigens om maar al te begrijpelijke redenen) wil overbruggen, waar de hedendaagse politiek (om even begrijpelijke redenen) die tegenstellingen juist niet genoeg kan beklemtonen – en dan is het demoniseren van “de elite” uiteraard in het geheel niet marxistisch gemotiveerd, maar puur populistisch.

Goed, het nieuwe damesblad wil klassentegenstellingen overbruggen en op die manier aansprekend zijn voor álle vrouwen en dames. Maar daarmee niet genoeg, er is nog een andere doelstelling: emancipatie. En nu eens niet op de gebruikelijke manier, door vrouwen te laten binnendringen in exclusief mannenterrein, integendeel, omgekeerd: De afscheiding tusschen man en vrouw is niet zóó groot, dat ze niet te overbruggen zijn zou, al is het maar door een vrouwentijdschrift. En dus spreekt het redactionele beleidsartikel de hoop uit, dat onze mannen, na er eerst eens over gepeinsd te hebben, er mee in een hoek gaan zitten en er dan niet meer af te slaan zijn.

Geen geringe ambitie, men kan dan ook nieuwsgierig zijn naar de te behandelen onderwerpen. Die vallen  emancipatoir toch een beetje tegen: Zij wil het hebben over al wat de vrouw raakt. Over haar leven en lieven, haar huis en haar kind, de mode en de hygiëne. En voor de komende afleveringen wordt alvast een grote serie aangekondigd: Geschiedenis der Mode van het steenen tijdperk af. Of dat nou het onderwerp is, waar onze mannen niet meer af te slaan zijn?

Auteur:Sjaak Onderdelinden
Trefwoorden:Zij, Vrouwenblad, Vrouwen Overijssel
Periode:1914-1918
Locatie:Overijssel
Thema's:Vrouwen in Overijssel

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.