1894 - SDAP in Zwolle opgericht

De vraag op welke wijze de gewenste sociale ommekeer moet worden bewerkstelligd, leidt binnen de Sociaal Democratische Bond tot een scheiding der geesten.

Gefrusteerd door het uitblijven van hervormingen schuiven Domela Nieuwenhuis en zijn volgelingen steeds verder op naar het anarchisme. Hun besluit tot een principieel anti-parlementaire houding heeft het uittreden van een aantal leden tot gevolg, onder wie de Friese advocaat Pieter Jelles Troelstra. Het centraal in het land gelegen Zwolle wordt uitgekozen als stichtingsplaats van een nieuwe, meer gematigde linkse partij. Op 26 augustus 1894 ziet in horecagelegenheid De Atlas aan de Ossenmarkt de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij in Nederland (SDAP) het licht. Onder de ‘twaalf apostelen’, de geuzennaam van het dozijn oprichters, bevinden zich twee Zwollenaren, onderwijzer Helmich Jan van der Vegt en boterhandelaar Louis Cohen.

Titelfoto: Embleem van de SDAP met de leus 'Vrijheid Arbeid Brood', ca. 1925. (TwentseWelle, Enschede)