“De oorlogsperiode was een bange periode”

Dit is het verhaal Lex Hollak (1927-2016) uit Ommen. Hij Hij maakte de oorlog als jongere mee. Dit verhaal komt uit "De Darde Klokke", nr. 174

Dreiging 

Op school en ook thuis waren we al vroeg bezig met de dreiging van een oorlog met Duitsland. We kregen b.v. demonstraties over het gebruik van gasmaskers. Nederlandse soldaten hadden op de brug over het Ommerkanaal aan de Hardenbergerweg stalen balken neergelegd. Dat heeft niet veel uitgehaald. 

Ortskommandantur

Wij hadden een boerderij en en mijn vader was verplicht om voedsel, zoals eieren, melk en boter, in te leveren bij de Duitsers. Dat moest bij de wagenstalling van Hotel Het Zwarte Paard in de Bouwstraat. Daar zat ook de Ortskommandant. 

Arbeitseinsatz

Tijdens de oorlogsjaren was ik erg bang voor razzia’s. Bewakers van kamp Erika waren regelmatig op pad om mensen op te pakken. Jongelui moesten werken voor de Duitsers. Ook mijn oudere broer werd opgeroepen. Hij is toen ondergedoken. De meeste keren bivakkeerde hij in de hooiberg. Ook een buurjongen Op een gegeven moment was er weer een razzia en hij had niet opgelet en was bezig op de deel. Hij wist op het nippertje te vluchten in het Ommerbos en kon aan de Beerzerhaar onderduiken. 

De laatste twee jaren van de oorlog, ik was 16 jaar, moest ik werken voor de Duitsers in de bossen van Junne. Bomen zagen en klaar maken voor transport met de trein vanaf Junne. Vandaar ging  het hout richting het westen. Oldeman moest het hout in de bossen verslepen met zijn paard. We verdienden beter dan de mensen bij de gemeente. Dat kon ook want de Duitsers maakten er zo geld bij.

Op een Paasmaandag kwamen we uit de kerk thuis. Het krioelde van Duitse militairen op ons erf. Wat bleek, de paarden moesten worden ingeleverd. Ik wist dat we thuis niet zonder paard konden. ‘Dat doen we niet hoor’, zei ik tegen mijn vader en had me voorgenomen bij de Ortskommandant verhaal te halen. Maar ik kwam niet verder dan tot de deur want Duitse soldaten dreigden me met een geweerloop in de nek. We moesten het paard naar Balkbrug brengen. Ik heb dat samen met buurjongen Jan Makkinga gedaan. Op de terugweg deed zich een militaire aanval voor. Gelukkig konden we dekking zoeken bij een klein bosje.

Dolle Dinsdag

Op Dolle Dinsdag, 5 september 1944, vlogen veel vliegtuigen over. We waren juist aan het aardappels krabben op ’t Vlier. We gingen snel naar huis terug. Het was de voorloper van de bevrijding, maar het duurde toch nog bijna een half jaar voordat de Duitsers echt verjaagd konden worden door onze bevrijders.

Bevrijding

De Bevrijdingsdag van Ommen, 11 april 1945, herinner ik me ook nog heel goed. Ik was vroeg wakker die dag. Om zes uur s morgens hoorde ik een enorme knal. Dat was een knal bij de Vechtbrug. Ik weet nog dat een van onze buurmeisjes op een jeep zat met de Canadese soldaten. Ommen was bevrijd. We mogen dankbaar zijn dat we nu in vrede leven. Daarom mag de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog nooit verloren gaan.”