image/svg+xml

Toren met ambtelijke stukken en andere geheimen

Verhaal

Toren met ambtelijke stukken en andere geheimen

Plaatje bij verhaal: dsc05264.jpg

Gemeente met ruimteprobleem zoekt toevlucht in de kerktoren

In Vollenhove staan drie gebouwen naast elkaar maar is er ook een doorgang van het ene naar het andere pand. De gemeente Stad Vollenhove maakt daar gebruik van.

De toren van de Nederlands Hervormde kerk is de goede buur van het stadhuis en naast het stadhuis staat de herberg van Seidel. Tussen de toren en het stadhuis is op de verdieping een verbindingsdeur. Medio 1920 komt die deur goed van pas als de gemeente met ruimtegebrek te kampen heeft. In de toren wordt de archiefbewaarplaats ingericht. Ofschoon de gemeente eigenaar is van de toren als strategisch opbject wordt er wel toestemming gevraagd aan het College van Kerkvoogden en Notabelen van de Nederlands Hervormde kerk. Er was in deze jaren nog geen sprake van klimaatbeheersing in afchiefbewaarplaatsen, het is dan ook altijd de vraag hoe heeft het hier opgeslagen archief de tand des tijds weten te doorstaan. Misschien heeft hier het oude charter uit 1354 van Vollenhove een tijdlang gelegen. In dit charter werd bepaald dat Vollenhove voortaan stadsrechten had en dat gaf bepaalde privileges.

Gelukkig was er vanaf deze verdieping geen open verbinding met de bovengelegen klokkenzolder. De weersinvloeden hadden in het archief geen vrij spel in de vorm van neerslag of door eventuele uitwerpselen van het gevogelte des hemels die op de pakken papier terecht konden komen.

Hoe lang het archief in deze ruimte opgeslagen is gebeleven is niet bekend, ongetwijfeld zal de herindeling hier een rol hebben meegespeeld. In het nieuwe gemeentehuis van de gemeente Brederwiede het voor dit doel gerestaureerde Old Ruitenborgh zal meer ruimte zijn gereserveerd voor een officiële archiefbewaarplaats. Daarmee verloor de toren definitief zijn functie om over de ambtelijke stukken te waken.

De verbindingsdeur deur zit niet helemaal op slot. Nadat de gemeente het stadhuis had verlaten nam Seidel het hele pand in gebruik, de herberg werd uitgebreid en de verdieping werd ingericht als feestzaal van het restaurant. Mocht er ooit sprake zijn van een calamiteit in dit deel van het restaurant dan dient de deur nu als vluchtroute om in de voormalige archiefbewaarplaats te komen. Via een nieuwe trap in de toren kan bezoekers van Seidel dan in veiligheid worden gebracht.

Die trap is wat robuuster uitgevoerd stevige traptreden en dito trapleuningen, alles uit veiligheidsoverwegingen. De trap naar de bovengelegen zolder is inderdaad niet meer dan een trap maar veel mensen zullen niet op deze plek in de toren komen, hooguit als er onderhoud nodig is aan de eeuwenoude gebinten of de luidklok.

Dit deel van de toren ademt de sfeer van eeuwen her, de voormalige plaats waar eens de stukken van de gemeente Stad Vollenhove stonden opgeslagen ziet er minder historisch uit, een mooie ruimte om te dienen als verborgen opslagplaats. Behalve de archiefstukken van de gemeente werd er al in het najaar van 1917 gebruik van deze ruimte gemaakt. Toen lagen er aardappelen opgeslagen. In het voorjaar van 1918 komt er een voorstel in de gemeenteraad om de ,,in de toren opgeslagen" aardappelen te gaan verkopen als veevoer en niet langer voor de consumptie te bewaren. Kennelijk liep de kwaliteit van de aardappelen achter uit.

Verder lijkt het altijd een bewaarplaats te zijn gebleven gelet op de spullen die er nu ook nog staan. Maar de vluchtroute wordt vrijgehouden.

Ook nog het vermelden waard is een brief van de Rijksarchivaris in Zwolle in maart 1916 aan de gemeente Stad Vollenhove. De rijksarchivaris zou graag zien dat de gemeente alle ,,oude documenten" die het behouden waard zijn bij het rijksarchief in bewaring geeft. De archivaris doelt met name op de documenten die bewaard worden in ,,oud kastje" op de burgemeesterskamer. De burgemeester geeft een overzicht van de documenten die in dat kastje liggen. Helaas leest hij dat voor en wordt deze opsomming niet genotuleerd. Voor zover de notulen zich op dit punt goed laten lezen wordt er door de raad besloten de documenten toch maar aan het rijksarchief over te dragen. Het verzoek van de rijksarchivaris komt bijna veertig jaar te laat. In het derde kwart van de 19e eeuw geeft de gemeente een document uit 1470 nog aan iemand als cadeau, met misschien daarbij de opmerking: ,,misschien heb je er nog iets aan".   

Verhaal geplaats: 2 maart 2016

Afbeelding: eerste verdieping van de toren van de Nederlands Hervormde kerk Vollenhove

Foto: auteur

Trefwoorden:Archiefbewaarplaats
Periode:1917-1973
Locatie:Vollenhove

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.