KERKEN IN HET MIDDELPUNT (15)
KERKEN IN HET MIDDELPUNT (15)
KERKEN IN HET MIDDELPUNT (15)
Geredja Indjili Maluku di Wierden deel 3
De artikelen in de serie “Kerken in het middelpunt zijn eerder gepubliceerd in Wederaardigheden het magazine van de Stichting Historische kring Wederden. Ze zijn destijds samengesteld door Cees Hoogendijk.
Toch voelde men in Wierden een noodzaak om een keer iets te doen. In november 1965 organiseerde de gemeente Wierden een voorlichtingsbijeenkomst in “Het Anker” voor iedereen die beroepshalve of in maatschappelijk opzicht in contact zou kunnen komen met Molukkers en eind jaren ’60 werd een Wierdens ICCAN[1] comité opgericht. Dit comité had als doel “de Ambonezen uit hun isolement te halen, door ’t beleggen van o.a. gemeenschappelijke bijeenkomsten”.[2]
De Molukkers kregen duidelijk het gevoel dat ze er bij hoorden. In 1966 schreef de wijkraad bijvoorbeeld een brief naar het college van B&W: “Voorts moge het U ook bekend zijn, dat wij Ambonezen bijzonder verheugd zijn, dat de volledige bezetting van de woonwijk in Uw gemeente uiteindelijk een feit is geworden.” Bij de opening van de hervormde Taborkerk in 1972 zei de vertegenwoordiger van de Molukse kerk dat hij blij was dat de Molukkers bij dit feestelijke gebeuren werden betrokken. Omstreeks 1975 werd de Molukse kerk te Wierden ingrijpend verbouwd en vergroot tot 200 zitplaatsen waarna de zondagse erediensten konden worden voortgezet en ook de goede Molukse traditie - om elke zondag na de kerk met alle kinderen en kleinkinderen bij oma en opa op bezoek te gaan – weer kon worden opgepakt. Tevens was er een regelmatige ontmoeting tussen een aantal Wierdense, Nijverdalse en Rijssense pastores en kerkenraadsleden die daarbij “berichten over de plaatselijke relatie Molukkers-Nederlanders”. Uit diverse verslagen van de regionale ontmoetingen, geschreven door de predikant van de Wierdense Molukse kerk dominee L.J. Leiwakabessy, blijkt dat men de deur bij elkaar niet plat liep maar wel dat men elkaar vooral vond bij bijzondere gelegenheden. Eén van die bijzondere gelegenheden was de gezamenlijke kerkdienst van de G.I.M., NHK en GK op 12 februari 1983 waarin de predikanten J. Rutumalessy en K. Runia werden bevestigd voor het contactwerk tussen Molukse en Nederlandse christenen. Ds. Runia vertegenwoordigde de betreffende Nederlandse kerken en preekte in het Maleis; Ds. Rutumalessy vertegenwoordigde de Molukse kerk en preekte in het Nederlands!
In 1986 bleek dat er qua oecumene - plaatselijk althans - niet zo hard van stapel werd gelopen als sommigen hadden gehoopt; met spijt werd geconstateerd dat “relatief weinig Molukse mensen inderdaad deelnemen aan de oecumene, met uitzondering van de keren dat het Molukse kerkkoor deelneemt". Het vermoeden bestond dat de Moluks-Evangelische Kerk “toch wat behoudender is dan misschien wenselijk zou zijn” hoewel tegelijkertijd benadrukt werd dat “men geen feitelijke bezwaren heeft tegen daadwerkelijke oecumene”. Misschien was één van de redenen wel dat er nog steeds muren stonden tussen de gevestigde kerken en de Molukse kerk; pas in 1988 zouden de kerken in een gemeenschappelijke verklaring het recht van eigenheid van de Molukse christengemeenschap erkennen.
Sfeertekening
Over de sfeer en betrokkenheid binnen de huidige Molukse kerk vertelde de huidige predikant, domina Rumahmory, in het jaar 2006 het volgende: “Jong, oud, man, vrouw, iedereen helpt elkaar in goede en slechte tijden. Dat is typisch Moluks en sterk aanwezig in Wierden. Trouw naar de kerk gaan was kenmerken voor Molukkers, maar is tegenwoordig niet meer vanzelfsprekend. Ook jongeren zie je niet veel meer in de kerk. Onze ouderen hadden meer respect, ontzag en dankbaarheid voor God de Heer. Ze hadden gezag. Aan het begin van de 21e eeuw woonden er zo’n 3.000 burgers van Molukse afkomst in Overijssel, verdeeld over de gemeenten Deventer (26%), Almelo (23%), Zwolle (19%), Nijverdal (14%), Wierden (10%) en Rijssen/Holten (6%). De Wierdense kerkelijke gemeente telt momenteel zo’n 375 belijdende leden uit ongeveer 200 gezinnen.
Wordt vervolgt.
Foto-onderschrift foto boven. De kerk werd na een korte periode van onzekerheid toch in 1967datzelfde jaar nog, dicht aan de spoorlijn Deventer-Almelo, een kerkgebouw met een beeldbepalende rieten kap worden gebouwd. Op 25 mei 1968 werd dit kerkgebouw onder leiding van de eigen predikant, ds. S. Tanate, in gebruik genomen.
Foto-onderschrift foto 2. Na de sloop van de oude kerk in 1995 (afbraak en herbouw was goedkoper dan verbouw) werd de huidige kerk op 18 mei 1996 in gebruik genomen door de Molukse gemeenschap in Wierden. Voor het ontwerp tekende ir. I.H. Matulessy. In de tussentijd werden de erediensten belegd in gebouw Kandjoli en voor bijzondere gelegenheden werd uitgeweken naar de Taborkerk. (Foto archief Wederden)
[1] ICCAN = stichting Interkerkelijk Contact Comité Ambon-Nederland.
[2] Notulen Wijkkerkenraad Oost 7 maart 1969 en 18 april 1969.