De ruilverkaveling Wierden, 1953-1960

Niet alleen de versnippering en spreiding van agrarische percelen, maar ook de ontoereikende infrastructuur tussen landbouwbedrijven en haar percelen, de regelmatige wateroverlast op landerijen in een groot gedeelte van Wierdens grondgebied én plannen om de Rijksweg Zwolle-Almelo met een rondweg om Wierden te leggen hebben een ruilverkavelingaanvraag  genoodzaakt. De Ruilverkaveling in Wierden gaat hierdoor verder dan het realiseren van doelmatiger werken in de agrarische sector.

De aanvraag wordt in september 1953 ingediend door het bestuur van de Coöperatieve Boerenleenbank Rectum Ypelo. Zij handelt op verzoek van de besturen van de plaatselijke besturen van C.B.T.B, de  O.L.M. en A.B.T.B. De instemming komt van 9 landelijke openbare diensten. Alleen de plaatselijke landbouworganisaties hebben bezwaar. Zij geven als belangrijke voorwaarde aan in de voorgenomen Ruilverkaveling ook de ontginning van een deel van het Wierdense Veld mee te nemen. Hierna volgt een periode van nader onderzoek en het uitwerken van een plan van aanpak. Het plan moet rekening houden met:

• De verscheidenheid in bodemgesteldheid (de zandgronden, de veengronden, de beekbezinkingsgronden) en de stuwwal in het noordelijke gedeelte van het gebied met de daarbij horende typen landbouwbedrijven met o.a. 80% grasland en 8% bos en woeste grond.
• De waterbeheersing van dit gebied, liggende in het Waterschap Regge en Dinkel, met vier verschillende afwateringsgebieden.
• De  ontsluiting in het Ruilverkavelingsblok; de infrastructuur die voor het merendeel nog bestaat uit onverharde landbouwwegen.

Er wordt begroot dat de totale kosten ruim 6,5 miljoen gulden gaan kosten. Een deel (rond 20%) moeten de eigenaren bijdragen. Het gebied, groot 4750 ha, wordt begrensd in noordzijde door de Bruine Hoopsweg, aan oostzijde door het kanaal Almelo-Coevorden, aan zuidzijde langs Aadorp en het Twentekanaal tot  Ypelo, en in westzijde door Burgermeestersdijk via Notterweg en Schapendijk naar het beginpunt in noordzijde via de Heerdinkschotweg.

De uitvoering van het plan van aanpak

In mei 1960 worden de plannen gepresenteerd en op 14 oktober 1960 in Hotel De Zwaan te Wierden door het houden van een eindstemming geaccordeerd. De N.V. Grondmij heeft een begroting van de kosten opgemaakt op basis van een gemechaniseerde uitvoering in hoofdzaak door aannemers. Rekening houdend met uitvoering in het kader van werkloosheidsbestrijding worden bepaalde onderdelen door mankracht uitgevoerd. Uiteraard worden de kosten dan hoger en worden  meerkosten in rekening te gebracht bij het Ministerie van Sociale zaken.

Het werk is gedaan

In een brief van 26 januari 1970 van Gedeputeerde zaken wordt melding gedaan aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Wierden dat de Ruilverkaveling Wierden gereed is en dat in de vergadering gehouden op 18 december 1969 de plaatselijke commissie voor de Ruilverkaveling Wierden is ontbonden.

Tot slot

Deze ruilverkaveling had enorm veel impact voor alle boeren in Wierden. Traditioneel of niet. Voor de vooruitstrevende boeren een erg goede gelegenheid efficiënter en beter kunnen werken. En daarmee hun levensstandaard enorm te  verhogen. Van het traditionele boeren van het zo eigene Twentse land en landschap blijft ook in Wierden weinig tot niets overeind.

*Coverfoto: Kloosterhoeksweg Wierden anno 1960

*Dit artikel is ooit geschreven voor de - uiteindelijk niet-gepubliceerde - Canon van Wierden