image/svg+xml

1970 De Koningin en de Canadees

Verhaal

1970 De Koningin en de Canadees

Plaatje bij verhaal: zwolsche_courant_1970.jpg

Bijschrift kopfoto: Zwolsche Courant 14 april 1970

De Koningin en de Canadees
Koninklijk bezoek 14 april 1970

Op 14 april 1970 was het 25 jaar geleden, dat Zwolle bevrijd werd. Dat mocht  uitgebreid en op verschillende fronten gevierd worden. Koningin Juliana maakte een herdenkingstocht door Overijssel, legde kransen in Markelo en Holten, en woonde de herdenkingsdienst in de Zwolse Grote Kerk bij, waar ds. Buskes mooi preekte. Daarnaast was er een reünie van oud-verzetsstrijders, bij het monument van Titus Leeser en in de Buitensociëteit, waar een leerzaam forum over “vrijheid nu” werd gehouden. En tenslotte had men een van de eerste bevrijders van Zwolle, de Canadees Leo Major, uitgenodigd. Dat laatste veroorzaakte misschien nog wel de meeste opwinding, want de herinneringen aan Majors solo-verovering zijn nog levendig. Dat het gevolg van de Canadese opmars ook nog eens was, dat Zwolle in razend tempo van zijn laatste Duitse bezetters bevrijd werd, zodat bombardement of beschieting, afgezien van wat laatste stuiptrekkingen op 13 en 15 april, overbodig werd – en er dus maar weinig of geen verwoestingen aangericht werden, daar stond de Zwolse bevolking niet zo bij stil. Het vrijheidsgevoel, daar ging het om. Een ingezonden brief in de Zwolsche Courant geeft een ooggetuigenverslag: Ik zie het nog voor mij als de dag van gisteren. Hij wandelde temidden van een groepje mensen bij ons langs. De dochter uit de bloemenwinkel aan de overkant omhelsde hem en gaf hem een bos rode tulpen. En verder ging het stadwaarts. Het was een moment om nooit te vergeten. Wij wisten het toen. Wij zijn vrij.

Die verovering werd vijfentwintig jaar later nog eens feestelijk herhaald, de krantenkop vat het keurig samen: Intocht van Leo Major grandioze gebeurtenis, voor hem waren evenveel mensen op de been als voor de Koningin, die hij bovendien ook nog eens had mogen ontmoeten: Het was meer dan geweldig geworden, ik dank jullie allemaal. Ik heb vanmiddag gesproken met de koningin en ik kon met haar spreken alsof het mijn zuster was. Het is geweldig allemaal.

Op een andere manier was ook het forum van verzetsstrijders geweldig. Enerzijds in de bewondering voor oude helden als Frits de Zwerver, anderzijds door een teken van mondige opstandigheid uit het jeugdige publiek, dat aandacht vroeg voor actuele antifascistische vrijheidsstrijd in Afrika. Dat was nu niet aan de orde, zei de forumleider gauw – en kwam er mee weg… Daar was de koningin overigens niet bij, zij mocht na de herdenkingsdienst in de Grote Kerk naar Berkum, waar in de veilinghal zeshonderd kinderen uit de hele provincie een Doe-feest hielden met allerlei vormen van creatieve knutselarij. Hare Majesteit vond het prachtig, knoopte met heel wat kinderen gesprekjes aan en stelde zelfs degenen niet teleur die haar om een handtekening vroegen. Een handtekeningen uitdelende koningin! Uniek!

In de Grote Kerk was het er heel wat bezadigder aan toe gegaan, met hooggestemde doch vermanende woorden over de droom: de vrijheid en de gerechtigheid voor allen. Ds. Buskes reflecteerde hierover in zijn herdenkingsrede, en in zijn welkomstwoord had de Commissaris der Koningin, jhr. mr. dr. O.F.A.H. van Nispen tot Pannerden, ook al mooie woorden gesproken over dat eeuwig omstreden begrip “vrijheid”, voor zoveel individuele en collectieve revoluties gebruikt, maar ook wel misbruikt. De jonkheer legde er de nadruk op, dat echte vrijheid zichzelf beperkt in respect voor de mening van anderen, in verdraagzaamheid en in overleg. Kom daar nog eens om, zo’n vijftig jaar later. Het fanatisme, waarmee de vrijheid van meningsuiting verabsoluteerd wordt, heeft tot schreeuw- en scheldpopulisme geleid, dat allang zijn eigen satire geworden is.

Sjaak Onderdelinden

Trefwoorden:Koninklijke Bezoeken
Personen:Leo Major
Periode:1970

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.