image/svg+xml

Aandacht voor de Markegronden in het (Wierdense) Wendelgoor

Verhaal

Aandacht voor de Markegronden in het (Wierdense) Wendelgoor

Plaatje bij verhaal: wk.13_beverdam_zuidbroek._2.jpg

Aandacht voor de Markegronden in het (Wierdense) Wendelgoor

Onderschrift foto:
Voorzijde (zuidkant) van “Beverdam over ’t water”. Het rechtergedeelte van de woning (met pannendak) is in 1931 aangebouwd. In februari 1999 werd het inmiddels vervallen huis met de grond gelijk gemaakt. (Foto: archief Historische Kring Wederden)
 

Het Wendelgoor was tot het midden van de negentiende eeuw in het bezit van de Marke van Wierden en ’t Hooge Hexel. Een Marke beheerde de gemeenschappelijke gronden die werden gebruikt voor turfwinning en voor het weiden van vee. Daarnaast haalde men van de markegronden brandhout, veldvruchten en stroopte men er klein wild. Getuige het dagboek van Richter Hendrik Jan Bos (1706-1792) stak men in het Wendelgoor ook plaggen voor brandstof en bemesting. Hij spreekt in juli 1785 namelijk over 'een verschil over plaggen steken in 't Wendelgoor'.
De markegronden zijn omstreeks 1841 herkaveld en onder de boeren verdeeld. Aan de Zuidbroeksweg treffen we, komend vanaf de Eksosche Aa, allereerst de woning van Kerkdijk aan (nummer 9). Deze driekappige boerderij, voorheen bewoond door Roelof Beverdam, wordt in de volksmond ook wel 'Beverdam voor ’t water' genoemd en was verbonden met het 'moedererve' aan de zuidkant van de Eksosche Aa, het zogenaamde 'Beverdam over 't water'. Kort bij de boerderij van Kerkdijk werd de voormalige grens met Ambt Almelo gemarkeerd door de zogenaamde Riemsdijkpaal.
Op de plaats van het in 1999 afgebroken driekappige 'moedererve' woont momenteel Nijhof met zijn gezin (nummer 18; zijn moeder is een Beverdam). Het erve komt op deze plaats al voor in 1475 als ene Lambert Slijtert de dijken van het door Otto van Rechteren kort daarvoor gegraven kanaal
'Den Nyen Grauen' heeft vernield. In 1819 valt de naam Beverdam als de Stad Almelo een stuw met horizontale planken bouwt in De Nieuwe Graven 'bij Beverdam'; een dergelijke stuw was nodig om het water op te stuwen waardoor schepen ook bij verminderde wateraanvoer konden blijven varen. Het is niet bekend wanneer de stuw is weggehaald (in 1848 zat hij nog op z’n plaats) maar het is aannemelijk dat de stuw tot aan de kanalisatie (eind 19e eeuw) heeft gefunctioneerd.
Als we ons vanaf Kerkdijk richting Wierden begeven passeren we als eerste op nummer 14 een (voormalige) boerderij. Deze boerderij dateert uit het begin van de twintigste eeuw en werd voorheen bewoond door de familie Waalderink-Beverdam; beiden kwamen in februari 1978 jammerlijk om het leven vanwege een verkeersongeval. Omstreeks 1963 is de boerderij gekoppeld aan een nieuw woonhuis (nummer 12) alwaar momenteel de familie Nijhof-Waalderink woont. Aan de inmiddels doodlopende Beverdamsweg (nummer 2) zien we een woonhuis dat momenteel als een soort doorgangshuis functioneert. Terug op de Zuidbroeksweg zien we op nummer 10 vervolgens de woning van de familie Vreeman; voorheen woonde hier de familie Klein Nagelvoort.

Cees Hoogendijk

Vooraanzicht van de woning van de familie Klein Nagelvoort.
(1965, foto via L. Riemens)
 

Thema's:Column uit DE WIEZER

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.