image/svg+xml

Vernieuwing en verzuiling (1900-1945)

Verhaal

Vernieuwing en verzuiling (1900-1945)

Plaatje bij verhaal: isbn-978-90-400-8397-6-00248_1.jpg

Vernieuwing en verzuiling (1900-1945)

In de eerste decennia van de 20ste eeuw dringt ook in Overijssel, dat als onderdeel van Nederland steeds meer is onderworpen aan nationale en internationale ontwikkelingen, het moderniseringsproces onstuitbaar door. Het democratische gehalte van het openbaar bestuur krijgt een forse oppepper door de invoering van het algemeen kiesrecht.

Ook zet de regering de eerste schreden op het pad van sociale wetgeving. Ten aanzien van arbeidsomstandigheden, sociale verzekeringen, gezondheidszorg en volkshuisvesting komt nieuwe regelgeving tot stand, waardoor de levensomstandigheden van veel mensen flink verbeteren. Op technologisch gebied profiteert de bevolking eveneens van vele vernieuwingen, waarvan de brede verspreiding van elektriciteit het meest ingrijpend is. Maar ook de auto, het vliegtuig en de radio doen hun intrede.

Verzuiling

De aard van de Overijsselse samenleving wordt net als elders in Nederland bepaald door de verzuiling, die in dit tijdvak zijn hoogtepunt bereikt. De bevolking is onderverdeeld in vier strikt van elkaar gescheiden clusters: een protestantse, een katholieke, een sociaal-democratische en een, zij het veel minder geprononceerde, liberale zuil. De diverse stromingen bouwen elk hun eigen, keurig afgebakende leefwereld op, met een netwerk van instellingen op alle denkbare maatschappelijke terreinen. Het cultuur- en verenigingsleven krijgt door de verzuiling en de geleidelijke toename van welvaart en vrije tijd nieuwe impulsen. Als één van de meest favoriete vormen van ontspanning dient zich de sportbeoefening aan.

Crisis

Voor de twee pijlers van de provinciale economie - de landbouw en de textielindustrie – breken na de Eerste Wereldoorlog moeilijke tijden aan. Vanaf 1921 dalen de prijzen van agrarische producten, een tendens die slechts in enkele goede jaren wordt doorbroken. De economische wereldcrisis van de jaren dertig drijft veel boeren naar de rand van de afgrond. Ook de Twentse textielnijverheid komt in de problemen, met als gevolg loonsverlagingen en stakingen. Veel werklozen worden gedwongen tewerkgesteld. De beide wereldoorlogen drukken op Overijssel een zwaar stempel. Weliswaar gaat het krijgsgeweld van de Eerste Wereldoorlog aan Nederland voorbij, maar de bevolking krijgt wel te maken met schaarste en distributie. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt ons land door de Duitsers bezet. De naziterreur, met als gruwelijk dieptepunt de systematische uitroeiing van de joden, slaat diepe wonden. De bezetting laat op de generatie die deze bewogen periode van vreemde overheersing bewust meemaakt een onuitwisbare indruk na.

Auteur:Jan ten Hove
Trefwoorden:Verzuiling, Crisis, Democratie
Personen:Thorbecke
Periode:1900-1945
Thema's:Vernieuwing en verzuiling (1900-1945)

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.