Reinier Paping en de Elfstedentocht (film)

Reinier Paping en de Elfstedentocht (film)

Op 15 januari 1909 werd de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden opgericht en organiseert sindsdien, indien mogelijk, de Elfstedentocht. De eerste Elfstedentocht van 2 januari 1909 werd als een eenmalig evenement door de Friesche IJsbond georganiseerd. De tocht werd echter zo'n doorslaand succes dat verschillende enthousiastelingen zich inzetten om het evenement te later terugkeren.

Mindert Hepkema schreef naar verschillende dagbladen ingezonden brieven, waarin hij op het succes van de tocht wees. Daarnaast betoog hij voor ‘het oprichten eener vereeniging, die zich uitsluitend ten doel stelt het organiseren en regelen van deze Frieschen-Marathonrit’. Hepkema kreeg al snel bijval en op een door hem georganiseerde vergadering in het Oranje Hotel kwamen dertig belangstellenden af. De Vereniging De Friesche Elf Steden was een feit. De vereniging kreeg als doel de Elfstedentocht door Friesland bij gunstige ijsverhoudingen voortaan jaarlijks te organiseren.

Het oprichten van de vereniging betekende niet meteen dat andere sportverenigingen geen tochten konden organiseren. Met de Bond voor Lichamelijke Opvoeding in Den Haag waren snel afspraken gemaakt. Bij de Friese IJsbond had het meer voeten in aarde voor men uiteindelijk tot een overeenkomst kwam. Het eindresultaat van alle besprekingen was dat alleen de Vereniging De Friesche Elf Steden Elfstedentochten zou uitschrijven. Alleen tijdens de vierde Elfstedentocht werd er door een groep particulieren een alternatieve Elfstedentocht op de schaats langs de Friese Elfsteden georganiseerd, de zogenaamde Tolhuister Elfstedentocht.

Bij het 100-jarig bestaan in 2009 werd het predicaat Koninklijk toegekend.

De Provincie Overijssel kent twee winnaars van de Elfstedentocht, Reinier Paping en Evert van Benthem. Paping won de tocht van 1963, een tocht die nog steeds in het geheugen gegrift staat, en Van Benthem won de tocht maar liefst twee keer, in 1985 en 1986.

In de collectie van het Historisch Centrum Overijssel bevinden zich exemplaren van de officiële films over de Elfstedentocht van 1963. Het betreft hier kopieën op 8mm smalfilm, overgedragen door Reinier Paping zelf. Hij had deze exemplaren gekregen van de oorspronkelijke makers en heeft ze regelmatig vertoond bij zijn publieke optredens. Deze films zijn wel digitaal beschikbaar maar officieel liggen de rechten elders. Omdat de oorspronkelijke films echter wel te vinden zijn op het internet, wijken we voor één keer uit naar een ander YouTube-kanaal, van onze collega’s van het Fries Filmarchief.