WONING - Wim Rahajaan ;
WONING - Wim Rahajaan ;
- Geplaatst door
| Omschrijving: | Interview met Wim Rahajaan door de Werkgroep Overijssel Nederlands-Indië Nieuw Guinea (WONING). Frits Willem Rahajaan is geboren op 29 februari 1948 in Makassar (Celebes). Zijn ouders komen van Groot Kei, één van de Kei-eilanden in de Molukken. Zijn vader is geboren in 1923, zijn moeder in 1928. Zijn vader was landbouwer en visser. Hij verbouwde knolgewassen (zoete aardappels) en groenten; hij plantte palmbomen. Mensen werden opgeroepen om tegen de 'vrijheidsstrijders' te vechten. In 1947 schreef de vader van Ben zich stiekem in bij het KNIL. Zijn vader was er tegen omdat hij de enige zoon was. Om niet door de Japanners als troostmeisje weggehaald te worden, trouwden Rond 1942/43 trouwden zijn toen 15-jarige moeder en zijn vader voor de Keiese wet al met elkaar. Dat was om te voorkomen dat de Japanners zijn moeder als troostmeisje zouden inzetten. Voor de officiële wet trouwden ze in 1947. Ze waren niet de enigen: op 10 februari trouwden er tien stellen tegelijk uit de lichting van zijn vader. Assistent kamparts Als rekruut ging zijn vader drie maanden vooruit naar Ambon. De tien militairen van de Kei kwamen terecht bij de Medisch Geneeskundige Dienst (MGD) van het KNIL. Rahajaans reisde met de familie vooruit naar Djember en Malang in Oost-Java. Daar assisteerde hij de kamparts. Hij verzorgde niet alleen oorlogsgewonden, maar ook soldaten die geslachtsziekten hadden opgelopen. Twee zusters van Ben zijn in Malang en Djember geboren. "Via een brief kreeg mijn vader te horen dat mijn opa ziek was . Hij wilde met verlof naar Groot Kei. Ik zou meegaan, zodat mijn opa mij nog een keer zou zien. Dat mocht niet, dus is hij niet gegaan. Maar stel dat hij wel was gegaan, misschien had hij mij daar achtergelaten. Zo is het met mijn zwager ook gegaan, de oudste broer van mijn vrouw." In tegenstelling tot de mensen van de Kei-eilanden, waren de Ambonezen al in de jaren dertig actief in het KNIL. Ze waren de 'lievelingetjes' van Nederlanders. Vrije Molukken KNIL-militairen moesten kiezen: zich aansluiten bij het Indonesische Nationale Leger (TNI), afvloeien als militair of naar Nederland. "Mijn ouders kozen voor Nederland met het idee terug te keren naar de Vrije Molukken." Van dat laatste is het nooit gekomen. Veel Zuidoost-Molukkers hebben de RMS-gedachte achter zich gelaten, in tegenstelling tot veel Ambonezen. Escalaties De boot bracht het gezin naar Rotterdam. In Amersfoort kregen de Molukkers te horen dat ze geen militairen meer waren. "Sommigen waren kwaad, maar niet mijn vader." Tussen maart en juni kwamen 4000 Molukse militairen en hun gezinnen vanuit Soerabaja, Semarang en Batavia naar Nederland. Ze werden opgevangen in voormalig concentratiekampen, kloosters en pensions. Ben en het gezin kwamen terecht in Schattenberg, het voormalige concentratiekamp Westerbork. Daar heeft hij gewoond van maart 1951 tot december 1951. In Vught ontstonden in augustus 1951 vijandelijkheden tussen Ambonezen en Keiezen. "Van een Keiees werd een hand afgehakt, van twee Keiezen de vingers." De Nederlandse regering vreesde verdere escalaties en bracht Ambonezen en Keiezen in aparte kampen onder. Zo ontstonden zeven kampen met Keiezen: Laarbrug en Eerde bij Ommen; Pieterberg bij Westerbork; Groesbeek; woonoord Donzel te Nistelrode; Helmond en Baarschot. Zo verhuisde het gezin met Ben van Schattenberg naar Laarbrug bij Ommen. Het leven in kamp Laarbrug Binnen de groep van Keiezen ontstaat een verdere onderverdeling: protestantse Keiezen gaan in kampen in het noorden wonen en katholieke Keiezen beneden de rivieren. Ze waren geen militairen meer en ook geen Nederlanders. Ze moesten in de kampen blijven en mochten ook niet werken. In kamp Laarbrug in Ommen woonden tachtig gezinnen. In hun levensonderhoud werd voorzien. Ze konden eten afhalen in de gaarkeuken en 's winters kregen ze kolen om te stoken. Een gezin ontving |
| Trefwoord: | Molukkers, Indonesië |
| Datum: | 00-00-2009 |
| Datum onzeker: | Nee |
| Uitgever: | Collectie Overijssel locatie Zwolle |
| Bestandstype: | Film |
| Auteur: | [Werkgroep Overijssel Nederlands-Indië Nieuw Guinea (WONING)]Werkgroep Overijssel Nederlands-Indië Nieuw Guinea (WONING) |
| Identifier: | {8E400E91-2066-4D63-B5DC-1A7E2E74D0B1} |
| Bron: | Collectie Overijssel |
| Collectie: | Beeldbank Collectie Overijssel |