image/svg+xml

Gerrit over zijn oom Bertus Johannes Baas

Verhaal

Gerrit over zijn oom Bertus Johannes Baas

Plaatje bij verhaal: borken.jpg

Dit is het verhaal over Bertus Johannes Baas (1924-1956) uit Ommen. Hij kwam op 28 maart 1945 in Borken (D) om het leven. Dit verhaal komt uit "De Darde Klokke", nr. 174

Gerrit vertelt over zijn oom Bertus Baas

“Bertus Johannes Baas werd geboren op 9 oktober 1924 te Ommen. Het gezin waarin Bertus opgroeide, woonde aan De Haar 15 (Witharen) in een klein boerderijtje dat er nog steeds staat. Door mijn vader Klaas werd mij altijd verteld dat hij een broer Bertus had, die in de 2e oorlog om het leven was omgekomen. Bertus zou in Duitsland als boerenknecht te werk zijn gesteld. Aan het einde van de oorlog zou hij daar zijn gestorven bij het oprapen van een handgranaat. Meer werd er nooit over verteld.

Wat er gebeurde met Bertus Baas

Enige tijd geleden ben ik begonnen met het onderzoeken van de stamboom van de familie Baas. Ik ben me toen ook gaan verdiepen in de geschiedenis van Bertus Baas. Via internet kwam ik bij een aantal Duitse akten over Bertus Baas, waaronder een Duitse overlijdensakte, opgemaakt te Borken (D), waarin staat vermeld dat de melker Bertus Johannes Baas, geboren op 9 oktober 1924 te Ommen, Nederlandse nationaliteit, wonende Homer Haus 18, op het erf van de landbouwer Johann Alferding is overleden, doodsoorzaak “Beim hantieren mit handgranaten verunglückt.”. Bij het  Kreis Borken (D) bleek helaas geen informatie te zijn over het ongeval. Bij het via de naam familienaam Alferding en het adres Homer Haus 18 Raesfeld op het internet zoeken kwam ik tot mijn verbazing bij een digitale weergave van het kerkblad  “Kirchensite”, oktober 2011, waarin een nog levende getuige verslag doet van het dodelijk ongeval van Bertus Baas.

De tragiek

Mevrouw Anni Alferding verteld daarin dat in het voorjaar van 1945 ongeveer 20 Duitse soldaten de schuur bij haar ouders  in beslag hadden genomen. De Engelsen waren in opmars. Een officier vorderde in alle hectiek van haar vader  2 paarden en een boerenwagen  om munitie te transporteren. De paarden en wagen zouden weer snel worden teruggebracht, maar zover is het nooit gekomen, want de Engelsen waren al dichtbij. Het zware ongeluk vond kort voor de komst van de Engelsen plaats toen Bertus Baas, een Nederlander, die als boerenknecht op de boerderij werkte, met een onbekend voorwerp uit de schuur kwam en riep: “Kijk eens, wat de soldaten hebben laten liggen!” Hij toonde het voorwerp aan de 2 dochters van boer Alferding, de toen 19 jarige Anni en haar 16 jarige Hedwig Alferding. Vrijwel direct explodeerde het projectiel. De beide zusters bleven wonderlijk genoeg geheel zonder verwondingen. Voor Bertus Baas kwam alle hulp te laat en hij stierf vrijwel direct op het erf. Er ontstond toen paniek, want wat zouden de Engelse militairen hiervan moeten denken? Het stoffelijk overschot van Bertus werd toen snel in de schuur verstopt. Toen de Engelsen daarop enige tijd bij de boerderij verbleven viel de spanning wat weg en had haar vader de Engelsen over het ongeluk verteld. Als dankbaarheid dat de beide zusters dit zonder letsel hebben overleefd is er naast de boerderij Alferding na de oorlog een zogenaamd Moeder Maria beeld geplaatst. Dit beeld is in 1957 door een pastoor gezegend.

Op 25 december 2012 heb ik mevrouw Anni Alferding in Raesfeld (D) bezocht. Zij woonde nog steeds bij haar kinderen en kleinkinderen op de inmiddels vernieuwde boerderij, waar het ongeluk heeft plaats gevonden. Mevrouw Anni Alferding was zeer verheugd met mijn komst en vertelde het verhaal nog opnieuw. Ze vertelde dat er op de boerderij 2 buitenlandse knechten werkzaam waren gesteld, omdat de Duitse zonen allemaal aan het front moesten verchten. Dat deze buitenlanders hier niet op vrijwillige basis waren, repte ze niet over en heb ik ook maar niet meer ter sprake gebracht. Behalve de Nederlander Bertus Baas hadden ze nog een Russische boerenknecht. Kennelijk had Bertus wat meer privileges, want hij mocht bij familie Alferding aan tafel mee eten. De Russische boerenknecht moest in de schuur blijven. Ze wist zich nog te herinneren dat het stoffelijk overschot van Bertus na enige dagen ergens in een greppel in de omgeving was begraven. Wat daar later mee is gebeurd wist ze niet meer.  Kort daarna heb ik gelukkig nog kunnen spreken met de heer Runhart, destijds een buurman van de familie Baas aan De Haar in Witharen. De heer Runhart is kort na ons gesprek overleden. Ik vernam van de heer Runhart dat  het stoffelijk overschot van Bertus Baas in 1946 vanuit Duitsland is overgebracht naar Ommen. Hij was namelijk als getuige bij de NH kerkdienst aanwezig geweest en waarbij hij de naam van dominee Bruins noemde. Bertus is volgens hem daarna op de Algemene begraafplaats in Ommen begraven.”

 

Auteur:De Darde Klokke
Trefwoorden:Arbeidsinzet
Personen:Alferding
Periode:1940-1945
Locatie:Buiten Overijssel, DE, Boerderij, Raesfeld, Homer Haus 18

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.